Puls, czyli inaczej tętno, to jeden z podstawowych parametrów życiowych. Określa on liczbę uderzeń serca na minutę. Puls mierzy się w celu uzyskania informacji na temat ogólnego stanu zdrowia pacjenta i pracy jego serca. Niewłaściwe tętno może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych, a nawet prowadzić do utraty życia. Jaki powinien być prawidłowy puls u człowieka?
Normy pulsu
Puls człowieka powinien wynosić około 60-100 uderzeń serca na minutę. Jest on jednak w dużej mierze zależny od wieku. W podanych grupach normy są następujące:
- u niemowląt – około 130 uderzeń serca na minutę,
- u starszych dzieci – około 100 uderzeń serca na minutę,
- u młodzieży – około 85 uderzeń serca na minutę,
- u dorosłych – około 70 uderzeń serca na minutę,
- u seniorów – około 60 uderzeń serca na minutę.
Jak mierzyć puls?
Pomiar pulsu jest dokonywany najczęściej na tętnicy promieniowej. Można go zbadać też na tętnicy szyjnej zewnętrznej, tętnicy grzbietowej stopy, tętnicy podkolanowej, tętnicy udowej oraz tętnicy ramiennej. Pomiar wykonuje się za pomocą palca wskazującego i środkowego. Jeśli wybiera się tętnicę szyjną, należy ucisnąć palcami zagłębienie na szyi pod żuchwą. W przypadku tętnicy promieniowej uciska się nadgarstek. Po wyczuciu tętna trzeba liczyć uderzenia serca przez 15 sekund i pomnożyć wynik przez 4. Da to liczbę uderzeń serca w ciągu minuty. Puls da się zbadać też przy użyciu ciśnieniomierza lub pulsoksymetru.
Niebezpieczny puls dla człowieka
Prawidłowe tętno informuje o dobrej pracy serca i układu krwionośnego. W przypadku więcej niż 100 uderzeń serca na minutę można mówić o tachykardii. Mniej niż 60 uderzeń to bradykardia. Zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie tętno stanowią zagrożenie dla człowieka i powinny skłonić do wizyty u lekarza. Częste przyczyny wysokiego pulsu to:
- wysoki poziom cholesterolu,
- nadczynność tarczycy,
- zastawkowe choroby serca,
- posocznica,
- anemia,
- stosowanie używek,
- wysoki poziom cukru we krwi.
Powody niskiego pulsu bywają z kolei następujące:
- przyjmowanie niektórych leków,
- choroby serca,
- zaburzenia metabolizmu,
- choroby układu nerwowego,
- zespół chorego węzła zatokowego,
- niedoczynność tarczycy.
W niektórych sytuacjach niskiemu pulsowi towarzyszy wysokie ciśnienie. Może to świadczyć o odwodnieniu organizmu lub nawet o miażdżycy.
Jak obniżyć puls?
Osoby zadające sobie pytanie jak obniżyć puls, powinny skupić się na wyeliminowaniu czynników mających wpływ na jego wzrost. Czasami korzystne okazuje się wprowadzenie technik relaksacyjnych redukujących stres. Warto ograniczyć spożywanie kawy, czarnej herbaty i napojów energetycznych, a także alkoholu. Należy dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu i wzbogacenie diety o pełnoziarniste produkty i warzywa. Ponadto do utrzymania prawidłowego pulsu przyczynia się systematyczna aktywność fizyczna. W przypadku niektórych osób konieczne okazuje się przyjmowanie leków. Pomocniczo przy wysokim pulsie można stosować metody doraźne skupiające się na wykonywaniu miarowych ćwiczeń oddechowych.
Podsumowanie
Puls warto regularnie kontrolować w celu określania stanu swojego zdrowia. Liczba uderzeń serca na minutę może być inna w zależności od grupy wiekowej. Zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie tętno powinny być przyczyną wizyty u lekarza.
