Dla jednych biegunka to po prostu…biegunka. Świat medyczny rozróżnia jednak ich kilka rodzai. Jednym z nich jest biegunka tłuszczowa. Skąd można wiedzieć, że ma się z nią do czynienia? Stolec na powierzchni może mieć charakterystyczne krople tłuszczu. Z takim zjawiskiem najczęściej mają do czynienia te osoby, jakie mają trudności z przyswajaniem tłuszczy z pożywienia. Są tacy pacjencji, którzy często zauważają u siebie stolec tłuszczowy. Tego typu przypadki wymagają jak najszybszej konsultacji medycznej.
Biegunka tłuszczowa – przyczyny
Uogólniając przyczyny, można powiedzieć, że osoba chorująca ma zaburzenia, które odnoszą się do wchłaniania poprawnie strawionego tłuszczu. Trzeba jednak wiedzieć, że mogą być za to odpowiedzialne różne choroby, wśród których można wymienić:
- zespół Bassena-Kornzweiga,
- biegunka poresekcyjn, jaka występuję u tych pacjentów, którzy mieli usuniętą część jelita w wyniku choroby nowotworowej, może się okazać w tym przypadku, że to co udało się zachować z jelita, nie jest w stanie prawidłowo przyswajać tłuszczów z pożywienia,
- zespół Zollingera-Ellisona, który wywołany jest przez chorobę nowotworową, a dokładnie przez guz, który może doprowadzić do nadmiernego wydzielania kwasu solnego,
- zespoły krótkiego jelita, który jest chorobą, jaka może zostać wywołana przez wady wrodzone (pewne części jelit nie zdążyły się wykształcić) lub wady nabyte (np. poprzez martwicę),
- niedokrwienie krezki jelita, kiedy ten organ jest nieprawidłowo ukrwiony, co może zostać spowodowane np. przez anginę (tak również w tej części ciała, a nie tylko w szyi) brzuszną,
- poważne infekcje jelitowe lub choroby, jakie odnoszą się do samej błony śluzowej.
Stolec tłuszczowy – jak można rozpoznać?
Chyba nikomu nie przyszłoby to do głowy, ale nie każdy ma okazję, aby udać się do gabinetu w celu konsultacji medycznej. Uniemożliwić to może złe samopoczucie. Podczas teleporady lekarz może zapytać o to, jak wygląda kał – co też pomoże postawić prawidłową diagnozę. Warto więc dowiedzieć się, jak wygląda stolec tłuszczowy, aby móc podać lekarzowi niezbędne informacje.
Tłusty stolec wyróżnia się kolorem żółtawym lub lekko pomarańczowym. Jego powierzchnia może się błyszczeć (jak to bywa w przypadku każdego tłuszczu). Można go łatwo rozpoznać po tym, że kał przykleja się do muszli klozetowej i nie będzie go tak łatwo spłukać. W końcu już w szkole uczą, że tłuszcz długo utrzymuje się na powierzchni wody. I tak też jest w tym właśnie przypadku. Jeżeli już nawet całość uda się usunąć, to na powierzchni wody widoczne będą kropelki tłuszczu.
Biegunka tłuszczowa – jakie mogą być objawy?
Już wiadomo, że tłuszcz w kale jest cechą wyróżniającą się. Z jakimi jeszcze objawami pacjenci mogą mieć do czynienia? Mowa tu m.in. o takich przypadkach jak:
- nudności, wymioty,
- ból nasilający się w dole brzucha,
- utrata masy ciała,
- świąd skóry,
- żółtaczka.
Z taką chorobą mogą mieć do czynienia nie tylko osoby dorosłe. Biegunka tłuszczowa odnosi się również do niemowlaków. U nich ta choroba może pojawić się na skutek niedoboru enterokinazy, występowania celiakii, mukowiscydozy, itd. W ich przypadku liczy się jak najszybsze postawienie diagnozy, ponieważ może być to choroba zagrażająca nie tylko zdrowiu, ale również życiu.
Jak zdiagnozować biegunkę tłuszczową?
Jeżeli biegunka tłuszczowa jest jednorazowym przypadkiem, koniecznością mogą okazać się elektrolity i leki, które można nabyć samodzielni lub na podstawie recepty wystawionej przez lekarza. Gorzej, jeżeli biegunka z żółcią pojawia się zdecydowanie zbyt często. Lekarz może zlecić wykonanie szerszej diagnostyki, dzięki czemu możliwe będzie zlokalizowanie przyczyn oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. Wśród badań, które mogą zostać zlecone, można wyróżnić m.in. USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej. Nie obędzie się również bez badań laboratoryjnych: morfologia, CRP, OB, jonogram, mocznik, kreatynina, amylaza, parametry wątrobowe. Część z tych badań to taki standardowy pakiet, który co jakiś czas warto powtarzać.
Jeżeli wymienione wyżej badania nie przyniosą oczekiwanych efektów, może się okazać, że koniecznością będzie kolonoskopia i/lub gastroskopia. Może nie zalicza się tych badań do przyjemnych, ale są one koniecznością – w szczególności, jeżeli pacjent podejrzewany jest o chorobę nowotworową.
Jak leczyć biegunkę tłuszczową?
No cóż, nie każda osoba w pierwszej kolejności pomyśli o tym, aby prawidłowo zdiagnozować biegunkę. Jak było mówione – dla wielu osób biegunka jest po prostu uciążliwym zmartwieniem, które na dodatek powoduje pogorszenie samopoczucia. Co więcej, ciężko będzie ruszyć się z domu, ponieważ w obrębie będzie musiała znajdować się toaleta.
Każda osoba choroba na pewno będzie chciała w pierwszej kolejności skorzystać z ogólnodostępnych preparatów, jakie na ogół ma się pod ręką. Stosowane są również domowe sposoby, np. picie coli (jest to napój, który czyści jelita, powodując tym samym usunięcie zalegających pasożytów, chociaż nie do końca jest to sposób polecany przez medyków). Może się jednak okazać, że tego typu sposoby (oraz wiele innych) pomogły, ale na jakiś czas. Biegunka z żółcią pojawiła się na nowo i to w krótkim odstępie czasu. Potem ponownie. Nie ma co zwlekać, ponieważ jest to znak, który świadczy o tym, że ma się do czynienia z chorobą przewlekłą.
Dopóki choroba nie zostanie prawidłowo zdiagnozowana, należy ograniczyć spożywanie tłuszczów każdego dnia. Może się okazać, że koniecznością okażą się lipazy, amylazy i proteazy, czyli enzymy doustne, jakie trzeba będzie przyjmować przez określony czas lub przez całe życie. Wszystko uzależnione jest od nabytego schorzenia. Ważna będzie również dodatkowa suplementacja w witaminy A, D, E, K.
Nieleczona biegunka tłuszczowa
Aby zdać sobie sprawę z tego, że tematu nie można bagatelizować, należy powiedzieć, że często pojawiający się tłusty stolec może prowadzić do różnych powikłań. Jednym z nich może być niedożywienie, jakiego nie można mylić z upragnionym zrzuceniem zbędnych kilogramów. Może na początku utrata masy ciała wyda się czymś ekscytującym, ale do czasu, kiedy zaczną się pojawiać poważne niedobory pokarmowe, a także niedokrwistość. Wyżej wymienione witaminy, jakie dodatkowo należy suplementować, odpowiedzialne są za prawidłowego funkcjonowanie organizmu. Trzeba więc udać się do lekarza. Tym bardziej że pojawiająca się zbyt często biegunka tłuszczowa u małych dzieci może doprowadzić do zaburzeń wzrostu i rozwoju.
Współczesna medycyna oferuje wiele możliwości. Wiele chorób, jakie zaliczało się do grona nieuleczalnych, można już wyleczyć lub wyciszyć przy pomocy odpowiednich preparatów. Jeżeli będzie taka możliwość, można zdecydować się na zabieg operacyjny, po którym będzie można wrócić do normalnej aktywności życiowej. Również tłusty stolec jest możliwy do opanowania. Im wcześniej osoba chora trafi do lekarza, tym lepiej. Nie ma więc co czekać z wizytą u lekarza. W pierwszej kolejności lekarz rodzinny, który zadecyduje o tym, jakie badania będą wykonane w pierwszej kolejności u pacjenta.